Menu

Skwer Pamięci na gorzkowskim cmentarzu

Lipiec 3, 2022 - - AKTUALNOŚCI, 07. Lipiec 2022
Skwer Pamięci na gorzkowskim cmentarzu

W niedzielę, 12 czerwca w Gorzkowie miała miejsce ważna uroczystość – odsłonięcie pomnika upamiętniającego legendarnego dowódcę mjr. Henryka Dobrzańskiego – „Hubala”. Pomnik majora zlokalizowany jest w najwyższej, północno-zachodniej części gorzkowskiego cmentarza, pośród wielu oryginalnych instalacji nawiązujących do naszej historii i wyrażających wdzięczność i szacunek dla tych, którzy ją tworzyli, często z narażeniem życia. Uroczystość zgromadziła liczną rzeszę parafian, a także wielu znamienitych gości, którzy – oprócz pomnika majora – z zainteresowaniem oglądali także niepowtarzalne, plenerowe instalacje.

Zapytaliśmy księdza dziekana o motywy utworzenia unikalnego w kazimierskim dekanacie Skweru Pamięci. – Skwer, który zaczął funkcjonować w 2017 roku w górnej części cmentarza ma swoje źródło w tradycji, jakiej osobiście doświadczałem w Kielcach skąd pochodzę. Moja dzielnica przylega do cmentarzy, gdzie naturalną przestrzenią oprócz grobowców rodzinnych była także przestrzeń patriotyczna na cmentarzu wojskowym i to właśnie kształtowało moją wyobraźnię. Dlatego też, gdy z młodzieżą tutejszą w 2016 roku pojechałem w dniu Wszystkich Świętych na te cmentarze kieleckie i widziałem ich reakcję na to, co tam zobaczyli, zrodziła się myśl, żeby w Gorzkowie też utworzyć coś podobnego. Ponadto zauważyłem, że na naszym cmentarzu z wyjątkiem grobów kapitana Józefa Pajączka i  Wojciecha Klimka oraz grobowców rodziny majora Hubala, nie ma żadnych śladów o osobach, które zapisały się w lokalnej historii. I mimo próśb do parafian, by podzielili się wiedzą, czy ktoś walczył w partyzantce, czy ktoś zginął w czasie drugiej wojny światowej z rąk okupantów – okazało się, że nie ma w tutejszej świadomości takich osób. Stąd też zrodził się pomysł, żeby kształtować wyobraźnię duchowo-patriotyczną w parafii, i instalacja, którą tam zaproponowałem powstała w miejscu odzyskanym przy porządkowaniu otoczenia cmentarza, Stworzyła się tam przestrzeń, na której nie ma grobów i tam zaaranżowaliśmy miejsce, które ma się odwoływać do całego biegu historii, czyli od czasów pierwszej Rzeczypospolitej, aż po  współczesność – wspomina proboszcz gorzkowskiej parafii ksiądz dziekan Sławomir Sarek.

Na końcu głównej alei cmentarza posadowiony jest krzyż, a obok niego kolejne  kwatery. Pierwsza to kopiec, również z  krzyżem, symbolizujący początki chrześcijaństwa na ziemiach polskich. Następna jest figura woja pod flagą w kształcie proporca husarskiego – nawiązuje do wojsk polskich, które przez wieki uważane były za obrońców ojczyzny i wiary. Kolejna instalacja związana jest z okresem rozbiorów. Tu znajduje się tablica pamiątkowa Wojciecha Klimka powstańca styczniowego. Potem grób nieznanego żołnierza, który upamiętnia partyzantów i żołnierzy walczących na wszystkich frontach II wojny światowej, także żołnierzy wyklętych. Po drugiej stronie krzyża znajduje się odsłonięty przed miesiącem pomnik majora Hubala, a obok instalacja, która powstała w stulecie odzyskania niepodległości, czyli pomnik składający się trzech kolumn symbolizujących trzy zabory, zwieńczony koroną nawiązującą do herbu II RP.

Przed pomnikiem znajdują się kamienie ułożone w kształcie znaku rodła (ród i godło), czyli znaku, który powstał w 1934 roku na terenie Trzeciej Rzeszy jako symbol Związku Polaków w Niemczech, przypominający przebieg Wisły przez Polskę. Obok znajduje się kaplica Matki Bożej Bolesnej poświęcona dzieciom nienarodzonym na skutek usunięcia z łona matek, czyli aborcji. I wreszcie niepowtarzalna instalacja w formie słupów oraz torów kolejowych z Auschwitz, poświęcona wszystkim zamordowanym w gułagach, łagrach i obozach koncentracyjnych.

– W planach mamy upamiętnienie Ewangelistów, a także misjonarzy i księży, którzy zostali  zamordowani za wiarę i za Polskę pod hasłem non possumus, i instalację związaną z walką z reżimem komunistycznym w czasach PRL-u – dodaje ks. dziekan.